Mechelen wordt Europese Vrijwilligershoofdstad 2025

Het Centre for European Volunteering (CEV) is een Europees netwerk en steunpunt voor meer dan 60 organisaties die zich inzetten voor de promotie en ondersteuning van vrijwilligers en vrijwilligerswerk. Jaarlijks organiseert het CEV de European Volunteering Capital-competitie of de prijs voor de Europese Vrijwilligershoofdstad. Dat is een open competitie over heel Europa die vrijwilligerswerk op lokaal niveau wil promoten. Met de competitie wil CEV benadrukken dat het belangrijk is dat Europese steden en gemeentes werk maken van een goede ondersteuning van vrijwilligerswerk en dat het waardevol is om vrijwilligerswerk te vieren en te promoten. Omdat we dit als stad ook belangrijk vinden stelden we ons kandidaat.

Vrijwilligerswerk zorgt voor samenhang

Vrijwilligerswerk is essentieel voor de sociale cohesie in Mechelen. Daarom zetten we er sinds 2005 extra op in. We starten 20 jaar geleden met het extra ondersteunen van organisaties die met vrijwilligers werken en we doen dat vandaag nog steeds. De kracht en het belang van vrijwilligerswerk kreeg vorm via een duidelijke visie voor zowel interne als externe beleidsmaatregelen en de oprichting van het Vrijwilligerspunt in 2019. De coronacrisis die daarop volgde, bracht de vrijwilligerswerking in een stroomversnelling. Stad Mechelen legde daar enkele belangrijke fundamenten voor haar vrijwilligersbeleid, daar bouwden we op verder en dat zullen we in de toekomst blijven doen.

Daarnaast staat de toegankelijkheid van vrijwilligerswerk voor iedereen voorop. Iedereen die wil, moet in Mechelen vrijwilligerswerk kunnen doen. Elk talent moet een plaats krijgen in onze stad. Daarnaast zetten we ook extra in het informeren, sensibiliseren en ondersteunen van organisaties en de vrijwilligers.

Feedback van de jury van CEV

De stad wint de titel van Europese Vrijwilligershoofdstad 2025 vanwege de structurele ondersteuning, haar menselijke aanpak en de centrale plaats die vrijwilligers en organisaties krijgen in de stedelijke dynamiek. Mechelen is hiermee de eerste Belgische stad die deze erkenning krijgt. De titel werd voor het eerst uitgereikt in 2013, eerdere winnaars zijn onder andere Lissabon, Berlijn en Trondheim, waar de prijs dit jaar werd uitgedeeld.

• Mechelen is een uitstekend voorbeeld van het inzetten van vrijwilligerswerk voor inclusie, diversiteit en participatie van haar inwoners. Het vrijwilligerswerk in Mechelen staat symbool voor de Europese waarden van verbondenheid, diversiteit en vooruitgang.
• Elke vrijwilligerssector heeft een adviesraad met deskundigen en vrijwilligers van verschillende organisaties, die structureel bijeenkomen en rechtstreeks advies geven aan beleidsmakers. De samenwerking tussen organisaties en de gemeente creëert sterkere banden en biedt iedereen de kans om vrijwilligerswerk te doen en solidariteit te tonen.
• De jaarlijkse Vrijwilligersbeurs geeft informatie over de mogelijkheden voor vrijwilligerswerk in de stad en brengt vrijwilligers in contact met vrijwilligersorganisaties. Vrijwilligers en organisaties kunnen ook met elkaar in contact komen via een online platform en sociale media gefaciliteerd door het stadsbestuur.
• Samen met het Vlaams Steunpunt Vrijwilligerswerk heeft Mechelen opleidingsmogelijkheden ontwikkeld om het bewustzijn te verhogen, met de nadruk op levenslang leren en het blijven aanbieden van regelmatige opleidingen.
• De stad besteedt bijzondere aandacht aan acties om ervoor te zorgen dat vrijwilligerswerk betaalde banen niet vervangt.
• Er is veel aandacht voor het erkennen en vieren van vrijwilligerswerk en de bijdrage van vrijwilligers aan de samenleving. Vrijwilligers komen aan bod in het maandelijkse stadsmagazine, in een driemaandelijkse nieuwsbrief over vrijwilligerswerk, op sociale media en tijdens de jaarlijkse Internationale Dag van de Vrijwilliger in december en de Week van de Vrijwilliger in maart.
• De stad is begonnen met het maken van een structureel beleidsplan voor vrijwilligers aan de hand van de ervaringen uit de COVID19 -crisis. Ook het nooddorp dat werd opgericht voor mensen op de vlucht uit Oekraïne is een mooi voorbeeld van hoe vrijwilligers iets kunnen betekenen voor de samenleving.
• De strategie voor toekomstige groei in vrijwilligerswerk richt zich op toegankelijk en talentgericht vrijwilligerswerk.